Nowa norma dotycząca ochrony wzroku EN ISO 16321:2022 – wszystko, co musisz wiedzieć

Od 2001 roku norma EN 166:2001 jest stosowana do certyfikacji CE okularów ochronnych w Unii Europejskiej. Obecnie zostaje ona zastąpiona przez EN ISO 16321-1:2022 – nową międzynarodową serię norm, która wprowadzi istotne zmiany w wymaganiach dotyczących produktów oraz metodach przeprowadzania badań. Ten przewodnik zawiera najważniejsze informacje na temat nowej normy ISO dotyczącej środków ochrony wzroku.

Norma EN ISO 16321 została oficjalnie opublikowana jako zamiennik normy EN 166 w maju 2023 r. Prawną datą wprowadzenia jest listopad 2024 r. i od tego dnia środki ochrony wzroku muszą być certyfikowane zgodnie z nową normą.

Jednakże istniejące certyfikaty EN-166, powszechnie używane do oznakowania CE, zachowują ważność do oficjalnej daty wygaśnięcia, maksymalnie do pięciu lat. Oznacza to, że produkty wyprodukowane 31 października 2024 r. posiadające oznaczenie EN 166 i certyfikaty mogą być legalnie sprzedawane przez producentów do 31 października 2029 r. Nie ma ostatecznej daty, do której dystrybutorzy mogą sprzedawać swoje produkty.

Nowa norma ISO stanie się oficjalną normą na wielu wiodących na świecie rynkach, w tym w Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii. Inne kraje – takie jak Rosja – na razie utrzymają normę EN.

Norma ISO może być stosowana na całym świecie i umożliwia globalną harmonizację wymagań dotyczących bezpieczeństwa. Oczekuje się, że w ciągu następnej dekady doprowadzi to do większej spójności międzynarodowego etykietowania produktów i pomoże w ustaleniu uniwersalnych minimalnych standardów.

EN ISO 16321 obejmuje EN ISO 16321-1:2022, EN ISO 16321-2:2021 i EN ISO 16321-3:2022. Wprowadza liczne zmiany w stosunku do EN 166 w zakresie funkcji bezpieczeństwa i wymagań badawczych.

Pojawią się nowe certyfikaty oraz zmiany w etykietowaniu, oznakowaniu, instrukcjach i opakowaniach wszystkich środków ochrony oczu.

Norma ISO zawiera nowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa i nowe funkcje opcjonalne. W niektórych przypadkach nowy standard wymaga wyższego poziomu ochrony. W innych przepisy są mniej rygorystyczne.

Więcej informacji na temat najważniejszych zmian opisaliśmy w dalszej części artykułu.

Największa zmiana w nowej normie ISO dotyczy głów testowych. Kształty głowy mogą się znacznie różnić w zależności od osoby. Norma EN 166 wyróżniała jedynie średnie i małe głowy testowe, przy czym zdecydowana większość testów jest przeprowadzana na modelach średniej wielkości. Takie podejście zbyt często skutkowało niezróżnicowanym podejściem do okularów ochronnych, co zagrażało komfortowi pracowników i wydajności ich sprzętu.

ISO 16321 obejmuje sześć różnych opcji, które – według szeroko zakrojonych badań międzynarodowych – odpowiadają za około 95% kształtów i rozmiarów głów światowej populacji. Producenci muszą przeprowadzać testy w oparciu o dopasowanie i obszar pokrycia każdego modelu.

W uvex zawsze zwracano szczególną uwagę na zapewnienie odpowiedniego dopasowania ŚOI. Prowadzimy już bardzo udany program dostosowywania ochrony oczu biorący pod uwagę:

• rysy twarzy,
• środowisko pracy,
• osobiste wymagania użytkownika,
• w tym kompatybilność z innymi środkami ochrony indywidualnej.

Nasza obecna oferta obejmuje szeroką gamę opcji dla różnych kształtów głowy. Planujemy uzyskać wiele certyfikatów ISO 16321 na wysokiej jakości, regulowane modele okularów ochronnych z innowacyjnymi cechami, które zapewniają optymalne dopasowanie. W różnych rozmiarach.

Wytrzymałość mechaniczna, nazywana również odpornością na uderzenia, ma kluczowe znaczenie w przypadku okularów ochronnych, ponieważ chroni oczy przed potencjalnymi obrażeniami spowodowanymi przez unoszące się cząstki i odłamki, a także pociski lub inne rodzaje uderzeń w niebezpiecznych środowiskach pracy. W celu określenia odporności okularów na uszkodzenia mechaniczne, przeprowadza się „próbę kulową”. A jej wyniki są podawane na podstawie prędkości pocisków uderzających w soczewkę, mierzonej w metrach na sekundę.

W starej normie EN 166:2001 istniały różne poziomy odporności na uderzenia, począwszy od zwiększonej wytrzymałości w teście spadającej kulki (poziom S), odporności na uderzenia o niskiej energii (poziom F), odporności na uderzenia o średniej energii dla gogli (poziom B ) i odporność na uderzenia o wysokiej energii (poziom A), stosowana wyłącznie do osłon twarzy.

Nowe normy wprowadzają trzy nowe poziomy wytrzymałości (C, D i E), a także zmienione prędkości. Jak opisano w poniższej tabeli, norma EN ISO 16321 bada mniejszą prędkość uderzenia w przypadku okularów ochronnych i osłon twarzy niż norma EN, ale średnica i waga stalowej kuli użytej do pomiarów wzrosła.

Norma ISO wprowadza również wymóg dotyczący „obszarów podlegających ochronie”, których wielkość zależy od możliwej prędkości wirujących elementóww miejscu pracy:

• Ochrona oczu zgodnie z poziomem wytrzymałości C musi posiadać orbitalną strefę ochronną (OPZ).
• Ochrona oczu zgodnie z poziomem wytrzymałości D musi posiadać rozszerzoną orbitalną powierzchnię ochronną (EOZ).
• Ochrona oczu zgodnie z poziomem wytrzymałości E musi posiadać obszar ochrony twarzy (FPZ).

Te tak zwane „obszary wymagające ochrony” opisują minimalne obszary, które należy zakryć, aby chronić użytkowników. Im większa prędkość uderzenia, tym większy musi być obszar ochronny.

m/s = metry na sekundę

To zmniejszone wymaganie odzwierciedla globalną harmonizację normy, ponieważ EN 166 postawiła poprzeczkę wyjątkowo wysoko w testach. W uvex mamy własne wewnętrzne standardy. Aby zapewnić wysoką jakość i integralność naszych produktów, przekraczamy przepisy branżowe, przeprowadzając własne rygorystyczne testy, które wykraczają poza standardowe wymagania. W rezultacie uvex będzie w dalszym ciągu testować produkty przy wyższych prędkościach zgodnych z europejską normą EN 166 2001. Chociaż produkty o poziomie wytrzymałości D (80 m/s) są oznaczone jako takie, nasze produkty w dalszym ciągu spełniają wymagania testu zgodnie z normą EN 166 B (120 m/s).

Zintegrowane filtry w soczewce muszą spełniać szereg wymagań, aby chronić oczy przed różnymi zagrożeniami wynikającymi z promieniowania optycznego. Mogą one również wymagać dodatkowych funkcji, takich jak możliwość dokładnego przekazywania i rozróżniania kolorów zgodnie z wymaganiami konkretnych systemów sygnalizacyjnych lub ostrzegawczych.

Funkcje ochronne określone w nowej normie ISO pozostają zasadniczo takie same jak w normie EN 166, zmienią się jednak oznaczenia.

Filtry UV mają za zadanie chronić oczy przed szkodliwym promieniowaniem UV. Promieniowanie UV może pochodzić ze słońca (promieniowanie UVB i UVA), jak również ze sztucznych źródeł światła (promieniowanie UVC, UVB i UVA).

iltry przeciwsłoneczne służą głównie do ochrony oka przed naturalnym, oślepiającym blaskiem oraz naturalnym promieniowaniem UV emitowanym przez słońce (promieniowanie UVB i UVA).

Filtry podczerwieni, takie jak te wbudowane w okulary uvex IR-ex, zostały zaprojektowane w celu ochrony oczu przed niebezpiecznym promieniowaniem cieplnym emitowanym przez źródła takie jak stopione szkło lub metal, ogień oraz sztuczne źródła ciepła. Poziom ochrony wzrasta wraz ze średnią temperaturą źródła ciepła. Nowa norma ISO wprowadza opcję zwiększonego odbicia podczerwieni, co jest oznaczone dodatkowym symbolem R.

Na tej liście można zobaczyć, jak zmienia się oznakowanie ze starej normy (EN166/EN171, pierwsza wartość) na nową normę (EN ISO 16321, wartość R):

Ochrona przed promieniowaniem podczerwonym, oznaczenie

Rozpoznawanie sygnałów (czyli wykrywalność kolorów sygnałowych) pozostaje opcjonalnym badaniem w normie EN ISO 16321-1:2022 (podobnie jak w normie EN 171).

Jednakże, gdy badanie to jest zgodne z normą, oznacza się je symbolem L (zamiast symbolu C).

Ciepło i intensywna jasność powstające podczas spawania doprowadziłyby do nieodwracalnych uszkodzeń oczu bez odpowiedniej ochrony.

Zgodność z wymaganiami dotyczącymi sygnałów świetlnych (rozpoznawania kolorów) nie była częścią badań w ramach starej normy EN, ale została wprowadzona w ramach normy EN ISO 16321-1:2022.

Zgodność z przepisami dotyczącymi sygnałów świetlnych nie była częścią badań w ramach normy EN, ale została wprowadzona w normie EN ISO 16321-2:2022 jako badanie opcjonalne i jest oznaczana symbolem L.

Oznacza to, że zabarwienie soczewki nie wpływa na kolory sygnałowe.

Na tej liście można zobaczyć, jak zmienia się oznakowanie ze starej normy (EN166/EN169, pierwsza wartość) na nową normę (EN ISO 16321, wartość W lub B):

Filtr ochronny spawalniczy, oznaczenia

Kilka opcjonalnych cech i oznaczeń pozostaje niezmienionych zarówno w normach EN, jak i EN-ISO (z niewielkimi zmianami w przypadku niektórych metod testowych), w tym:

Oznaczenie: K
Odporność powierzchni na uszkodzenia spowodowane drobnymi cząstkami

Opis: Tworzywo sztuczne jest materiałem soczewek o wysokiej odporności na uderzenia, ale jest również bardzo miękkie i podatne na zarysowania. Z tego powodu prawie wszystkie okulary ochronne są powlekane dodatkową powłoką, która może pełnić różne funkcje. Podczas tego opcjonalnego testu soczewka jest posypywana piaskiem, a następnie mierzony jest stopień zarysowania jako procent rozproszonego światła. Jeśli rozproszone światło utrzymuje się poniżej 8%, ochrona oczu może otrzymać oznaczenie. Soczewki pokryte powłoką uvex supravision sapphire są niezwykle odporne na zarysowania po obu stronach, natomiast soczewki pokryte powłoką supravision excellence lub supravision extreme są odporne na zarysowania po zewnętrznej stronie soczewki, która jest bardziej podatna na zabrudzenia, oraz odporne na zaparowanie po wewnętrznej stronie.

Oznaczenie: N
Odporność na zaparowanie

Opis: W tym teście soczewki muszą pozostać niezaparowane przez co najmniej osiem sekund po wystawieniu na działanie temperatury powyżej 50°C. Jednak proste powłoki anti-fog zmywają się stosunkowo szybko i stają się nieskuteczne. Z tego powodu soczewki umieszcza się w wodzie na dwie godziny przed testem odporności na zaparowanie, aby symulować to przedwczesne wypłukanie. Soczewki pokryte powłoką uvex supravision excellence pozostają niezaparowane przez co najmniej 16 sekund. Powłoka jest trwała i nie zmywa się nawet po wielokrotnym czyszczeniu. Powłoki uvex supravision plus zapewniają trwałą ochronę przed zaparowaniem przez co najmniej 30 sekund. W przypadku uvex supravision extreme lub supravision ETC zaparowanie nie jest możliwe, ponieważ powłoka nie ulega nasyceniu.

Oznaczenie: 3
Ochrona przed rozbryzgami

Opis: W ramach normy EN 166 gogle ochronne były badane poprzez frontalne natryskiwanie cieczą. Mierzono osłony ochronne, aby ustalić, czy ich powierzchnia jest wystarczająco duża do zakrycia twarzy, co pozwalało na odstąpienie od badania natryskowego cieczą.

W ramach normy EN ISO 16321-1:2022, procedura badania uległa zmianie. Krople są teraz rozpylane na osłonę ochronną we wszystkich kierunkach.

Oznaczenie: 4
Ochrona przed grubym pyłem

Opis: W przypadku prac o dużym zapyleniu wymagane są bardzo szczelne gogle, a nawet gogle ochronne.

Oznaczenie: 5
Ochrona przed gazami i cząstkami stałymi

Opis: Gogle z tym oznaczeniem są często określane jako gogle gazoszczelne lub gogle bez wentylacji.

Oznaczenie: T
Odporność na cząstki o dużej prędkości w ekstremalnych temperaturach

Opis:

Materiały mogą zachowywać się bardzo różnie w ekstremalnych temperaturach. Aby zagwarantować wystarczającą ochronę mechaniczną w takich warunkach, testy uderzeniowe (balistyczne) mogą być również przeprowadzane na produktach, które zostały wcześniej wstępnie kondycjonowane w temperaturach +55 °C oraz -5 °C.

Choć funkcja ta była już objęta poprzednią normą EN, obecnie badania obejmują cztery poziomy wytrzymałości na uderzenia: C (45 m/s), D (80 m/s), E (120 m/s), High Mass (duża masa).

Wprowadzono drobne zmiany w niektórych etykietach normy ISO dotyczących zakresu produktów objętych certyfikacją. Należą do nich:

Oznaczenie: 9

9 Ochrona przed stopionym metalem i gorącymi ciałami stałymi

Opis: To badanie sprawdza nieprzywieranie i szybkie przenikanie gorących, płynnych metali przez szybkę i oprawkę, co może mieć miejsce podczas pracy w przemyśle metalurgicznym.

To oznaczenie (9 – Ochrona przed stopionym metalem i gorącymi ciałami stałymi) nie ma już zastosowania dla gogli ochronnych (, ponieważ roztopiony metal stanowi zagrożenie dla całej twarzy.

Z tego powodu uvex zaprzestał w 2021 roku produkcji gogli z oznaczeniem 9.

Norma EN ISO 16321-1:2022 wprowadza również kilka elementów, których nie uwzględniono w normie EN 166. Poniżej wymieniono niektóre z nowych rozwiązań:

Oznaczenie: HM
Uderzenie o dużej masie, poziom wytrzymałości HM

Opis: Oznacza to, że ochrona mechaniczna jest badana pod kątem odporności na uderzenia większymi obiektami przy zredukowanej prędkości. To wymaganie zostało zaczerpnięte z amerykańskiej normy dotyczącej okularów ochronnych. uvex już teraz przeprowadza testy uderzenia dużą masą zgodnie z wymogami ISO i będzie odpowiednio oznaczać produkty.

Oznaczenie: CH
Odporność chemiczna

Opis: W przeciwieństwie do ochrony rąk, nie ma jeszcze procedury badawczej dla ochrony oczu, która potwierdzałaby bezpieczne użycie w kontakcie z chemikaliami. W nowym teście ISO, 100 ml kwasu siarkowego (30%), wodorotlenku sodu (10%), p-ksylenu, 1-butanolu i n-heptanu wylewa się w ciągu dziesięciu sekund na całą osłonę twarzy, łącznie z systemem mocowania, a następnie pozostawia na pięć minut. Niedopuszczalne jest widoczne odkształcenie urządzenia ochronnego, obraz nie może być zniekształcony, a system mocowania musi nadal funkcjonować. Ponadto badana jest odporność na uderzenia i zapłon.

Oznaczenie: 6
Ochrona przed strumieniami cieczy

Opis: Oznaczenie to wskazuje, że urządzenie ochronne zapobiega przedostawaniu się do oczu użytkownika strumienia cieczy pod wysokim ciśnieniem. Zgodnie z normą ISO, oznaczenie to ma zastosowanie do gogli ochronnych oraz osłon twarzy.

Oznaczenie: 7
Ochrona przed promieniowaniem cieplnym

Opis: Celem tego badania jest ustalenie, czy urządzenie ochronne chroni twarz użytkownika przed promieniowaniem cieplnym przez określony czas. Ma ono zastosowanie tylko do osłon twarzy z opaską na głowę lub hełmów z filtrem IR.

Zastosowanie w środowisku zagrożonym wybuchem

Opis: W przypadku urządzeń ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferach zagrożonych wybuchem oraz w przypadku elektrostatycznego źródła zapłonu, ochrona oczu jest badana zgodnie z ISO 80079-36:2016 Załącznik D.

Wiemy, że zmiany w normach mogą być trudne. Wraz z wprowadzeniem normy EN ISO 16321 specjaliści ds. bezpieczeństwa muszą teraz sprostać wielu nowym wymaganiom.

Ale bez obaw: kupując okulary lub gogle ochronne w uvex, jesteś o krok do przodu. Nie tylko spełniamy wszystkie wymagane prawem normy, ale także produkujemy produkty, które je przewyższają!

Nasz zespół pomoże Ci dobrać odpowiednie produkty do Twojego miejsca pracy. Wystarczy skontaktować się z nami za pomocą formularza kontaktowego, telefonicznie (+48 4826 258) lub mailowo (uvex@uvex-integra.pl).